Waarom besluit een kind om (uit zichzelf) te gaan tekenen, voetballen, gamen, trampolinespringen of lezen?
De motivatie voor deze activiteiten komt van binnenuit. In wetenschappelijke literatuur heet deze vorm van motivatie “intrinsieke motivatie”.
Voor veel leerkrachten en ouders is het frustrerend dat deze intrinsieke motivatie ver te zoeken is zodra het gaat om schoolse taken. Is het dan zo dat kinderen toch geen intrinsieke motivatie hebben? Hebben zij prikkels (in de vorm van straf of beloning) nodig van buitenaf om te leren of activiteiten te ondernemen?
Hierop kan ik maar één antwoord geven: Kinderen hebben wel degelijk een intrinsieke motivatie. In een omgeving met voldoende autonomie en competentie krijgt de intrinsieke motivatie van kinderen een kans.
Veel volwassenen denken (onbewust) te weten wat goed is voor kinderen. Het leven van kinderen zit volgepland met activiteiten, trainingen, huiswerk en andere taken. Kinderen worden hierdoor lui, het is immers niet nodig om voor zichzelf na te denken over wat zij belangrijk of interessant vinden. Zij verwachten op een gegeven moment prikkels van buitenaf, zichzelf ergens voor motiveren is nergens voor nodig. Door deze reactie van kinderen, blijft de overtuiging dat zij géén intrinsieke motivatie hebben, in stand.
Hoe kunnen we deze gedachte ombuigen, zodat kinderen de kans krijgen om zélf te ontdekken waarom en wat zij willen leren?
- Wees nieuwsgierig. Vraag kinderen naar hun interesses en talenten. Waarom vinden zij het leuk om deze activiteiten te ondernemen? Welk gevoel krijgen ze hierbij?
- Geef kinderen keuzes. Kinderen die zelf mogen kiezen (binnen de kaders van het curriculum) hebben een gevoel van autonomie. Zij hebben zélf de regie over hun leerproces.
- Stimuleer het zelfvertrouwen. Faalangstige kinderen zijn bang om fouten te maken en beginnen daarom liever niet aan taken die zij te moeilijk achten. Door kleine succeservaringen te vieren, wordt het zelfvertrouwen vergroot.
- Werken naar een doel. Laat kinderen zelf doelen formuleren. Hoe willen zij deze doelen bereiken?
Gun kinderen het plezier van intrinsieke motivatie. Geef ze de kans om hun eigen innerlijke kracht te ontdekken, zodat ze deze optimaal kunnen benutten!