Het is de schuld van de pindakaas!
Die stomme juf vandaag gaf mij een onvoldoende. Het is echt oneerlijk! Ze vindt iedereen aardig, behalve mij. Als ik het antwoord niet weet wordt ze boos, maar bij andere kinderen gaat ze het wel uitleggen! En ik word er altijd direct uitgestuurd als ik even iets tegen mijn vriendje zeg. Door die stomme juf heb ik mijn huiswerk niet af kunnen krijgen! En daarom was mijn mama ook boos… En nu ik gewoon even wil gaan spelen moet ik de keuken opruimen omdat de pot met pindakaas is gevallen. Het leven is gewoon super oneerlijk en ik ben boos!
Duizenden gevoelens
Zo, dat is nogal wat! In het bovenstaande voorbeeld voelt het kind zich erg boos. Verschillende gebeurtenissen zorgden ervoor dat hij zich steeds rotter ging voelen. De juf was stom, mama was boos en dan viel ook nog eens de pindakaas op de grond.
Welke gevoelens zouden er allemaal door hem heen zijn gegaan?
Hij voelde zich misschien eenzaam of onzeker, omdat hij het gevoel had dat de juf iedereen aardig vindt behalve hem. Zijn moeder was boos, omdat hij zijn huiswerk niet af kon krijgen. Dit gaf hem misschien wel een verdrietig gevoel. En dan moest hij ook nog eens de pot met pindakaas opruimen, dat voelde vast en zeker heel frustrerend!
Van gevoel naar gedrag en weer terug naar gevoel
Kinderen die zich bijvoorbeeld boos of gefrustreerd voelen, gaan dit op een bepaalde manier uiten. Sommige kinderen gaan met de deuren slaan, andere kinderen rennen naar hun eigen kamer.
Kinderen gedragen zich nooit expres lastig, achter gedrag schuilt altijd een bepaald gevoel. Op die manier is het kringetje weer rond. Een kind voelt een emotie en gaat dit uiten in gedrag, om daarmee vervolgens duidelijk te maken welke emotie aandacht nodig heeft.
Maar wat voel ik dan? Stappenplan om je kind te helpen bij het herkennen van gevoelens
Het is een grote uitdaging om te weten welk gevoel er achter bepaald gedrag schuilt. Daarvoor moet je eerst heel goed weten welke gevoelens en emoties er allemaal zijn! In mijn praktijk onderscheid ik vier belangrijkste basisemoties:
- Bang
- Boos
- Verdrietig
- Blij
Bij deze basisemoties horen weer verschillende gevoelens, die allemaal een eigen functie hebben. Bij boos hoort bijvoorbeeld frustratie, machteloos of onzekerheid. Bij verdriet hoort bijvoorbeeld eenzaamheid of onzekerheid.
Voor kinderen zijn al deze emoties en gevoelens nieuw. Door het gevoel voor het kind te benoemen, leren kinderen welke gevoelens zij hebben en waarom.
Hoe help je een kind zijn gevoel te herkennen?
1). Erken het gevoel dat je observeert.
Je voelt je gefrustreerd omdat de pindakaas is gevallen.
2). Troost je kind in zijn gevoel.
Het is ook heel vervelend dat je de pindakaas moet opruimen, terwijl je liever gaat spelen.
3). Geef de realiteit.
Ongelukjes gebeuren nou eenmaal, maar ook ongelukjes moeten we opruimen.
De pindakaas geeft mij een rotgevoel
De gevallen pindakaas zorgt ervoor dat het kind uit bovenstaand voorbeeld zich rot en gefrustreerd voelt. Maar is dat wel echt zo? Pindakaas is misschien wel magisch lekker, maar heeft geen magische krachten om iemands gevoel te bepalen. Dat doe je uiteindelijk helemaal zelf!
Dit besef is al een hele belangrijke eerste stap in het erkennen van je eigen gevoel. Ook al denken kinderen (en veel volwassenen trouwens ook) dat ze hun leven niet zelf kunnen bepalen (ze moeten naar school, op tijd naar bed, broccoli eten in plaats van patat), hun gevoel kunnen ze wel degelijk zelf bepalen!
De baas over je eigen gevoel
Maar hoe doe je dat dan, de baas worden over je eigen gevoel? Om het wat makkelijker te maken, kiezen we voor twee gevoelens: Een rotgevoel of een blij gevoel. Oftewel: De regen of de zon.
Help je kind om te kiezen voor de regen of de zon!
Gebruiksaanwijzing voor kinderen.
Hoe kies je voor de zon? Denk eens aan een situatie waarin jij je heeeel blij voelde. Wat gebeurde er? En welke gedachtes had je toen? Kreeg je misschien kriebels in je buik of een grote lach op je gezicht? Waren de mensen in je omgeving ook heel blij en gelukkig? Wat ging jij allemaal doen toen jij je zo blij voelde?
Hoe ziet dit gevoel voor jou eruit? Is het een grote zon? Of misschien is het een heel lekker ijsje mét slagroom? Of is jouw blije gevoel een mooie steen of jouw lievelingsknuffel?
Gebruiksaanwijzing voor kinderen.
Hoe kies je voor de regen? Denk eens aan een situatie waarin jij je heeeel rot voelde. Wat gebeurde er? En welke gedachtes had je toen? Kreeg je misschien buikpijn of kreeg je het heel warm? Kwamen er misschien tranen uit je ogen of juist stoom uit je oren? Voelden de mensen in je omgeving zich ook rot? En wat ging jij allemaal doen toen jij je zo rot voelde?
Hoe ziet dit gevoel er voor jou uit? Is het een donkere wolk? Of misschien een bord met spruitjes? Of is jouw rottige gevoel soms een grote spijker of stekel?
Het innerlijke weerbericht
De pot pindakaas valt. Wat zien we daar? Is het de spijker of de grote regenwolk? Pff, het is ook vervelend dat het zo’n troep is in de keuken! Maar, als ik nu snel ga opruimen kan ik straks lekker spelen. Hallo zon!
Benieuwd wat kindercoaching voor jouw kind kan betekenen?
Veel kinderen worstelen met hun emoties of gevoelens. Ze zijn hun innerlijk weerbericht even kwijt en kunnen niet meer verzinnen hoe ze zichzelf blij of vrolijk kunnen maken. In mijn praktijk help ik kinderen bij het herkennen en erkennen van hun gevoel. Ze leren dat ze zelf kunnen kiezen hoe ze zich willen voelen. Gun jij je kind ook grip op zijn of haar emoties en gevoelens? Neem dan gerust contact op voor een vrijblijvend intakegesprek!