Voor de leesbaarheid van dit artikel noem ik kinderen ‘hij’. Hiermee bedoel ik zowel jongens als meisjes.
‘Nee! Ik doe de tv niet uit, rot op!’
Pardon?!
Sinds wanneer is jouw tiener zo brutaal? Is je kind soms al in de puberteit?
Vanaf 9 jaar kunnen kinderen in de puberteit komen, dit wordt ook wel de ‘pre-puberteit’ genoemd. Vanaf 9 jaar komen kinderen steeds meer in de ‘echte’ wereld, waar ze daarvoor nog vooral in een fantasiewereld leefden. Kinderen worden zich bewust van hun eigen gedrag en de reactie van de buitenwereld. Ze ontwikkelen hun identiteit en leeftijdsgenoten worden steeds belangrijker. Kinderen gaan zich steeds meer losmaken van hun ouders, terwijl er ook nog steeds een grote behoefte is aan de veilige basis.
Hoe herken je een kind in de (pre)puberteit?
1). Het laatste woord willen hebben
Wordt je kind steeds brutaler en gaat hij vaker tegen je in? Je kind heeft behoefte om mee te beslissen. Je kind heeft behoefte aan autonomie en een eigen mening. Daarnaast vertoont je kind bepaald gedrag om te ontdekken hoe de buitenwereld hierop reageert. En wat is hiervoor een veiligere omgeving dan thuis?
2). Hormonen gieren door het lijf
Je kind zal meer last hebben van stemmingswisselingen, door de hormonen die veranderen. Het ene moment is je kind vrolijk en maakt grapjes, het volgende moment krijg je een snauw. Voor je kind is dit ook lastig. Hormonen zijn ongrijpbaar en lastig om te begrijpen.
3). Onzekerheid
Kinderen worden zich steeds meer bewust van hun eigen lichaam en gedrag. Zoals eerder benoemt ontwikkelt je kind in deze fase een eigen identiteit. Dit is een onzekere fase, waarin je kind veel afkijkt bij leeftijdsgenoten. Je kind gaat zich dus steeds meer met anderen vergelijken en dit kan onzekerheid met zich meebrengen.
4). Vriendschappen
Je kind wil vaker ‘hangen’ met vrienden en hecht meer waarde aan de mening van leeftijdsgenoten. Kinderen gaan zich steeds meer losmaken van hun ouders en zich (helaas) ook meer van ze afzetten.
Hoe ga je hiermee om?
Vijf tips voor het omgaan met jouw (pre)puber
1). Deze fase is geen vrijbrief voor lastig gedrag
Voor zowel je kind als voor jou als ouder geldt: de prepuberteit is geen vrijbrief voor lastig gedrag. Je kind kind kan bij brutaal of lastig gedrag de puberteit kaart spelen door te zeggen: “Ik ben nu een puber, dus het mag!”
Jij als ouder kan deze fase als excuus gebruiken door te zeggen: “Hij zit in de prepuberteit, daarom doet hij zo lastig.”
Lastig gedrag is niet altijd te wijten aan de (pre)puberteit. Kinderen gebruiken hun gedrag om iets te communiceren, vaak weten ze zelf nog niet eens wat precies. Ga samen op ontdekking welk gevoel er achter het gedrag zit. Heeft je kind behoefte aan duidelijkheid of structuur? Of is je kind misschien gefrustreerd omdat iets niet lukt?
2). Maak duidelijke regels en geef grenzen aan
Dit is altijd belangrijk, maar in een fase waarin een kind zich steeds meer wil afzetten van zijn ouders des te meer. Geef aan dat een kind zich best rot mag voelen, maar er mag niet met spullen worden gegooid. Maak gebruik van geweldloze communicatie. Benoem wat je ziet, geef je kind erkenning en troost voor zijn gevoel en geef vervolgens je grens aan.
3). Laat je kind meedenken en verantwoordelijkheid nemen voor zijn gedrag
Neem samen eens de regels onder de loep. Welke regels passen nog bij de fase waarin je kind zich bevindt en welke niet? Maak samen afspraken hoe je met elkaar omgaat en wat je van je kind verwacht. Door hier samen over na te denken, geef je je kind een eigen mening en zeggenschap over zijn eigen leven. Komt je kind een afspraak niet na? Wijs je kind hierop en geef ook duidelijk aan dat hij deze afspraak zelf heeft verzonnen. Hierdoor laat je jouw kind verantwoordelijkheid nemen over zijn eigen gedrag.
4). Geef je kind uitleg over de veranderingen in zijn lichaam en hormonen
Voor kinderen gebeurt er heel veel in hun leven en hoofd. Veel emoties, gevoelens en gebeurtenissen zijn helemaal nieuw. Leg je kind uit wat er gebeurt en stimuleer je kind om na te denken wat hem kan helpen op momenten dat hij zich rot of chagrijnig voelt.
5). Gun je kind zijn behoefte aan privacy en zelfstandigheid
Je kind zal vaker dingen alleen of met vrienden willen doen. Respecteer het feit dat je kind zich losmaakt van jou als ouder en geef hem de ruimte. Voor jou als ouder is dit ook een lastige fase, je speelse kind wordt ineens een zelfstandige tiener / puber. Toch is het belangrijk dat je deze ontwikkeling respecteert en stimuleert. Uiteindelijk zal jouw kind uitgroeien tot een zelfstandige en verantwoordelijke volwassene en deze fase is een belangrijke stap in die richting.
Komen jullie er thuis niet uit met bovenstaande tips? Is het brutale of lastige gedrag zo erg, dat je als ouder geen raad meer weet?
Of zit je kind er zo doorheen, met zijn onzekerheid of emoties, dat hij hier wel wat hulp bij kan gebruiken? Kindercoaching kan uitkomst bieden. Samen met je kind kijk ik naar het gevoel achter het gedrag. Je kind krijgt handvatten om hier zelf mee om te leren gaan. Nieuwsgierig wat kindercoaching voor jouw kind kan betekenen? Neem dan contact op via het contactformulier, dan plannen we een gratis en vrijblijvend intakegesprek!