Het belang van zelfkennis

Op mijn website benoem ik regelmatig de drie sleutels tot een stevige mentale weerbaarheid. Waarom zijn deze sleutels zo belangrijk? En hoe ontdekt een kind waar hij zijn eigen sleutels kan vinden?

 

De eerste sleutel

Een krachtige basis begint bij kennis over jezelf. Over emoties, gedachten, gevoelens en gedrag.

Misschien herken je het wel. Je voelt je prikkelbaar, reageert geïrriteerd naar de mensen in je omgeving en je hebt geen zin in de dag. Of je voelt je enorm vermoeid, je kan geen energie of enthousiasme opbrengen voor activiteiten. Of je voelt je onverwoestbaar! Je wordt blij van elke kleine zonnestraal en huppelt door de dag.

 

Mindere dagen

Waarom voel je je de ene dag zo goed en de andere dag niet? Natuurlijk horen mindere dagen bij het leven. Zonder deze dagen, kunnen we de écht goede dagen ook minder waarderen.

 

Hoofd, hart en lichaam 

Je lichaam, hoofd en hart werken als een team samen. Een gebeurtenis of situatie kan jouw gevoel beïnvloeden. Je voelt een bepaalde emotie, ook al weet je nog niet goed welke emotie. Je gedrag probeert jou duidelijk te maken dat je de emotie (welke het dan ook is) aandacht moet geven.

 

Gebruiksaanwijzing

Helaas worden we niet geboren met een gebruiksaanwijzing. Je kunt niet in jouw handleiding raadplegen welke emotie je voelt en wat je moet doen. Wel kun je leren om bepaalde gevoelens te herkennen, vervolgens te erkennen en ontdekken wat helpt om je beter te voelen.

 

Kinderen leren om te gaan met emoties

Volwassenen hebben al een heel leven kunnen oefenen met verschillende gevoelens en emoties. Kinderen moeten al deze emoties en gevoelens nog leren kennen. Zoals hierboven beschreven, werken het hoofd, hart en lichaam samen. Vertoont je kind vervelend of onrustig gedrag? Probeer met een andere bril naar dit gedrag te kijken. Wat probeert je kind te communiceren met het gedrag dat hij vertoont? Is er iets gebeurt, waardoor hij zich verdrietig of boos voelt? Ga samen op ontdekkingsreis welke emotie je kind voelt en verklaar vervolgens samen het gedrag.

 

Ontdek de emotie

De belangrijkste eerste stap in het ontdekken van de emotie, is het erkenning voor het gevoel. Erken het gevoel van je kind, door dit te benoemen. “Je voelt je boos, het is ook heel stom dat je niet mag gamen omdat je huiswerk moet maken.” Je hoeft nog niet uit te leggen waarom je kind niet mag gamen. De emotie mag eerst aandacht krijgen.

 

Herkennen van gevoelens en gedrag

Voor kinderen is het belangrijk dat zij bepaalde signalen van hun lichaam leren kennen. Ze worden zich bewust dat ze een probleem ervaren of dat iets ze dwarszit. Ze hoeven dan niet direct te weten wat er aan de hand is. Oefeningen, opdrachten of tips kunnen een kind helpen om zelf te ontdekken waar het gedrag vandaan komt.

 

De schatkaart naar de sleutel

Gun jij je kind ook meer zelfkennis? Neem dan contact met mij op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Meer weten over de andere sleutels of mijn werkwijze? Kijk dan op de pagina over kindercoaching.

De rechten van het kind

Je hebt vast weleens gehoord van het Verdrag van de Rechten van het Kind. Ieder kind heeft rechten. Denk bijvoorbeeld aan het recht op veiligheid, het recht op een dak boven zijn hoofd, op eten en privacy.

 

Daarnaast hebben kinderen ook recht op een eigen mening. Dit recht staat in het verdrag, maar in de praktijk wordt de mening van kinderen helaas niet altijd gehoord.

 

Het recht om gehoord te worden

Kinderen hebben het recht om hun verhaal te vertellen. Wanneer zij het ergens niet mee eens zijn, mogen zij dit uiten en hebben ze recht op een luisterend oor.

Wie anders dan het kind zelf weet immers het beste hoe hij ergens over denkt?

 

Luisteren naar kinderen in de praktijk

Een valkuil van veel volwassenen is dat zij denken te weten wat goed is voor een kind. Volwassenen hebben uiteraard meer levenservaring, maar ieder kind en iedere situatie is uniek. Door kinderen de kans te geven hun mening te uiten en hier vervolgens oprecht naar te luisteren, leren kinderen dat zij kunnen vertrouwen op hun eigen mening en worden zij versterkt in hun eigen kracht.

 

Wees nieuwsgierig

Kinderen zitten vol bijzondere levensinzichten. Door echt nieuwsgierig te zijn en een luisterend oor te bieden, kan een kind je verbazen met zijn mening. Kinderen hebben inventieve oplossingen, denken vaak (nog) objectief over bepaalde onderwerpen en staan open voor de mening van anderen. Ga mee in de verwondering van je kind, stimuleer de nieuwsgierigheid en leergierigheid en haal het kind in jezelf naar boven!

 

Versterk je kind in zijn kracht

In het verdrag van de rechten van het kind staan verschillende artikelen over de vrijheid van meningsuiting en het recht van kinderen om gehoord te worden. De belevingswereld van kinderen is heel anders dan die van volwassenen. Voor een kind op de basisschool is bijvoorbeeld een nieuw spel in de klas een bijzondere gebeurtenis. Voor een kind op de middelbare school is een vriendschap die even niet lekker loopt heel belangrijk. Soms kunnen volwassenen deze gebeurtenissen of onderwerpen als onbelangrijk bestempelen. Door kinderen juist het gevoel te geven dat hun ervaringen of problemen er ook toe doen, versterken we kinderen in hun kracht. Het zelfinzicht, zelfvertrouwen en uiteindelijk hun zelfredzaamheid worden hierdoor versterkt. En zoals je misschien al eerder hebt gelezen, zijn dit de drie sleutels tot een stevige mentale weerbaarheid. Een krachtige basis, voor krachtige keuzes!

 

Meer weten?

Ook jouw kind verdient het om gehoord en gezien te worden. Ik kan me heel goed voorstellen dat het niet altijd even makkelijk is in een druk gezinsleven om geduldig aandacht te geven aan de problemen waar je kind eventueel mee worstelt. Ik help jullie daar graag bij! Wil je meer weten of een vrijblijvende kennismaking plannen? Neem dan contact met mij op!

Wat zou jij een vriend(in) adviseren?

“Nee! Ik heb de appeltaart laten aanbranden! Hoe kan ik nou zo stom zijn…”

 

Een klein foutje, maar toch baal ik van mezelf. Nu hebben we geen appeltaart en mijn broer is morgen jarig. Stom, stom, stom!

 

Zo blijf ik nog een poosje doorgaan. Andere kleinigheden komen boven op de stapel en ik voel me steeds nuttelozer worden.

 

Streng zijn voor jezelf

Waarom zijn veel mensen toch zo streng voor zichzelf?

Je haar zit niet goed, het eten is mislukt, de tekening is niet mooi, je hebt niet hard genoeg gewerkt of geleerd.

Veel volwassenen, maar ook kinderen zijn strenger voor zichzelf dan voor anderen. Ze hebben geen realistisch beeld van zichzelf, maar houden zichzelf in plaats daarvan een kritische spiegel voor.

 

Is dat zo erg?

Een kritische spiegel is niet direct slecht of erg. Het houdt je ook scherp, motiveert je om het beste uit jezelf te halen en om jezelf te blijven ontwikkelen.

Maar pas op! Een kritische spiegel kan doorslaan naar negatieve vergelijkingen met anderen of te streng zijn voor jezelf, met onzekerheid als gevolg.

 

Ben je ook zo streng voor anderen?

Een appeltaart die aanbrandt, dat kan de beste overkomen toch? Zou jij een vriend(in) die per ongeluk de appeltaart laat aanbranden, een stommeling noemen? Waarschijnlijk niet! Waarom noem je jezelf dan wel een stommeling?

 

Veel kinderen zijn streng voor zichzelf, zijn onzeker of wuiven hun eigen prestaties weg. Herken je dit bij jouw kind? Stel dan eens de wondervraag: “Wat zou je tegen een vriend(in) zeggen in deze situatie?”

 

Zelfkennis

Door deze wondervraag wordt een kind zich bewust van zijn gedachtes en gedrag. Zelfkennis is de eerste sleutel tot een sterke mentale weerbaarheid. Deze krachtige basis stimuleert het maken van krachtige, zelfverzekerde keuzes. Meer weten over de drie sleutels en mentale weerbaarheid? Klik dan hier!