Heeft je kind zijn kamer nou nog niet opgeruimd? En het huiswerk is ook nog niet af, je had toch gezegd dat alle taken af moesten voor het avondeten!
Soms voel je je net een politieagent en kan jij je kind wel achter het behang plakken! Dit is helemaal niet gek, veel ouders zullen dit gevoel herkennen. Waarom doet je kind zo lastig?
Waar komt lastig gedrag vandaan?
Kinderen die lastig gedrag vertonen, zijn vaak zelf ongelukkig of ontevreden. Kinderen willen graag lief en leuk gevonden worden. Een kind dat niet weet waar de grens ligt, probeert zijn gedrag aan te passen tot hij een grens heeft gevonden.
De rol van ouders
In het leven van een kind spelen de ouders een grote rol. Ze vormen een vangnet en zijn (vaak) de belangrijkste vertrouwenspersonen. Kinderen voelen zich doorgaans veilig bij hun ouders en gebruiken hun ouders om hun gedrag, emoties en gevoelens te toetsen. Ook zijn kinderen op zoek naar grenzen. Ze hebben deze grenzen nodig om te weten of ze iets goed of fout doen. Zolang deze grens niet duidelijk is, blijft er een grote onzekerheid over het eigen gedrag en gevoel ontstaan.
De driehoek van zelfvertrouwen, grenzen en communicatie.
Zonder grenzen dus geen zelfvertrouwen en zonder communicatie zijn er geen grenzen. Geen enkel gezin, ouder, kind en opvoeding is hetzelfde. Er is geen kant-en-klaar grenzenpakket. Alle ouders bepalen zelf welke grenzen zij belangrijk vinden en welke niet. Op één gebied liggen de meeste ouders op een lijn, veiligheid. Stoppen voor een rood stoplicht. Niet met vreemde mensen meegaan. Niet in je eentje door een donker bos fietsen. Over het algemeen worden alle regels omtrent de veiligheid van kinderen streng gehandhaafd. Je kind kan hoog of laag springen, maar hierin houden ouders voet bij stuk.
Waarom is het dan zo lastig om bij andere regels duidelijk een grens aan te geven?
Bord leegeten, kamer opruimen, huiswerk afmaken, op tijd thuis zijn, niet te veel schermtijd…
In de opvoeding stapelen de regels zich vaak onbewust erg op. Het ene moment is het niet zo erg dat je kind zijn groenten niet opeet, de volgende dag moet alle broccoli opgegeten worden.
De ene dag mag je kind een half uurtje langer op het scherm, hij is immers zo lief geweest. De volgende dag mag het niet.
Door uitzonderingen te maken op de regels, blijft het voor een kind onduidelijk wanneer deze regel geldt en wanneer niet. Je kind zal op zoek blijven gaan naar de uitzonderingen en blijft tegen grenzen aanduwen. Wanneer is deze grens bereikt? Is deze dan echt bereikt, of is er morgen wel ruimte voor een uitzondering?
Zonder uitzonderingen weet je kind dat hij hier ook niet naar op zoek hoeft te gaan.
Is dat niet heel streng?
Hebben jullie de regel dat jullie altijd aan tafel eten, maar hebben jullie zin om op donderdagavond met een pizza op de bank te gaan zitten? Realiseer je dan ook dat deze uitzondering ervoor zorgt dat de grens wat vager wordt. Reken erop dat je kind volgende week donderdag weer vraagt om pizza op de bank. Vorige week mocht dat immers ook! Willen jullie toch graag een uitzondering maken op de regel? Communiceer dan duidelijk waarom de uitzondering wordt gemaakt en wat de oorspronkelijke regel is. Benadruk het feit dat de volgende dag de regel ‘aan tafel eten’ weer ingaat.
Dit gegeven geldt voor alle regels. Mag je kind normaalgesproken pas om 16.00 achter een scherm, maar vind je het goed als hij op woensdagmiddag al om 15.00 gaat gamen? De grens wordt vager en je kind zal vaker op zoek gaan naar de uitzondering op de regel.
Hoe stel je duidelijke grenzen?
Bepaal samen welke regels jullie écht belangrijk vinden. Hierdoor voorkomen jullie dat de hoeveelheid regels zich blijven opstapelen. Schrijf de regels desnoods op, zodat het voor iedereen duidelijk is welke regels in huis gelden. Geef zelf ook het goede voorbeeld! Mogen je kinderen na 20.00 niet meer achter een scherm? Leg dan zelf ook je laptop of telefoon weg, tenzij je deze nodig hebt voor werk. Communiceer ook deze uitzondering met je kinderen, om discussies te voorkomen.
Hoe communiceer je de regels?
Schrijf de regels op, bespreek deze samen en geef je kinderen ook de ruimte om input te leveren. Waar zijn ze het wel of niet mee eens en waarom? Door je kind te betrekken bij regels en grenzen, is het voor je kind gemakkelijker om hiernaar te luisteren.
Het is heel normaal als kinderen in de eerste fase de regels gaan uitproberen. Ze zijn immers op zoek naar de grens. Een grens geeft je kind vertrouwen in zijn eigen gedrag en ook in jullie als opvoeders. Zolang je kind weet dat je op hem past door een grens te stellen, ervaart een kind een vangnet om zichzelf te ontwikkelen.
Meer weten over het stellen van grenzen?
Als kindercoach geef ik kinderen handvatten om obstakels in het leven zelf te overwinnen. Daarnaast geef ik ouders de nodige handvatten en hulp om liefdevol en positief op te voeden. Meer weten? Neem dan vrijblijvend contact met mij op!